Total diz protezi, aşınmış eklem yüzeylerinin metal ve yüksek dayanıklı polietilen parçalar ile kaplanarak değiştirildiği bir ameliyattır. Öncelikli hedef ağrısız eklem hareketi ile günlük hayatın daha konforlu hale gelmesidir.
Kimlere Total Diz Protezi Yapılabilir?
Diz ağrısı özellikle orta ve ileri yaşlarda sık görülmektedir. Diz ağrıları ilaç fizik tedavi, çeşitli dizlikleri kullanımına rağmen geçmiyorsa ve hasta eklem içi enjeksiyonlardan da (hyaluronik asit ya da PRP gibi) fayda görmüyorsa total diz protezi uygun bir seçenektir.
Ameliyat gerektiren hastalar genellikle yürümekte, merdiven inip çıkmakta zorluk çekerler. Özellikle istirahat sırasında olan ağrılar ve gece uyku kalitesini bozan ağrısı olan hastalarda total diz protezi ameliyatı ile başarılı sonuçlar alınır.
Bu ameliyat genellikle 60 yaş üzeri hastalarda uygulanmakla birlikte romatizmal hastalıklarda ya da osteonekroz (kemik çürümesi) gibi hastalıklarda daha erken yaşlarda da yapılabilmektedir.
Total Diz Protezi Nasıl Uygulanır?
Total diz protezi ameliyatında hastaya uygun anestezi yönteminin (genel anestezi ya da belden iğne ile -spinal ya da epidural) uygulanmasının ardından dizin ön bölgesinde bir kesi ile diz eklemine ulaşılır. Kemiklerin birbirine bakan yüzeylerdeki aşınmış kısımlar ince bir tabaka halinde kesilerek çıkartılır. Daha sonra Metal protez parçaları kemiğe kemik çimentosu denilen bir ara madde ile yapıştırılarak sabitlenir. Metal parçaların arasına konulan polietilen (güçlendirilmiş plastik) parçalar ile sürtünme en az düzeye indirilerek cerrahi işlem tamamlanmış olur.
Total Diz Protezi Ameliyatı Sonrasında Ağrım çok Olur mu?
Ameliyat sırasında yapılan uyuşturucu enjeksiyonları ameliyat sonrası ilk saatlerde ağrıyı hissetmemenizi sağlar. Ameliyat sonrasında “hasta kontrollü analjezi” denilen özel ağrı pompaları ile ağrı en aza indirilir.
Ne Zaman Dizimi Hareket Ettiririm Ve Ne Zaman Ayağa Kalkarım?
Total diz protezi ameliyatı sonrası hemen diz hareketine başlanır. Diz hareketi için CPM denilen cihaz kullanılarak hareket miktarı yavaş yavaş artırılır. Ameliyattan sonraki gün yürüteç yardımı ile ayağa kalkılır ve oda içinde yürüme egzersizlerine başlanır. Fizyoterapist eşliğinde yatak içi hareketler ve yürüme egzersizleri ile hareketler gün geçtikçe artar. Hastanede toplam yatış süresi 3 ya da 4 gündür. Toplam koltuk değneği kullanma süresi 3-4 haftadır.
Total Diz Protezi Ameliyatı Sonrasında Hareketliliğim Artar mı?
Total diz protezi başarı oranları %95’in üzerindedir. Hastaların yürüme, merdiven inip çıkma gibi günlük aktivitelerinde önemli rahatlama olur ve istirahat ve uyku sırasındaki ağrıları azalır. Ağrılarda azalma süresi 1.5 – 2 ay sürer. Araç kullanımında herhangi bir sakınca yoktur. Çömelme bazı protez tipleri ile mümkün olabilse de istenen bir hareket değildir. Ameliyat öncesindeki bacakta olan eğiklikler protez ameliyatı sonrasında düzelir.
Günümüzde modern protez tasarımları ile protezlerin ömrü 15-20 yıla kadar olmaktadır.
Oluşabilecek Sorunlar
Total diz protezi operasyonunun ardından ciddi sorun görülme olasılığı düşüktür. En sık sörülen problem, toplardamarlarda bacaktaki kan akış hızının düşmesine bağlı olarak pıhtı oluşması (derin ven trombozu) durumudur. Buna engel olmak için hastalar en kısa sürede ayağa kaldırılmakta ve cerrahi işlem sonrasında kanı sulandıracak ilaçlar kullanılmaktadır. Kan sulandırıcı tedavi 28 gün devam etmektedir.
Protezin iltihaplanması riski oldukça düşük oranda olup (yaklaşık binde 1-2 hastada görülür) oluşmasına engel olmak için ameliyat sonrası 4-5 gün boyunca koruyucu antibiyotik tedavisi verilmektedir. Hastanın temizliği ve kan şekerinin düzenli olması da enfeksiyonun engellenmesinde önemli yer tutar. Protezde enfeksiyon gelişmesi durumunda operasyonun tekrar edilerek protezin çıkarılması ve bir süre sonra tekrar yerleştirilmesi gerekli olabilmektedir.
Diğer yandan, damar ve sinir yaralanmaları, yara iyileşme problemleri, protezin bazı parçalarının yerinden çıkması ile protez çevresinde kırıklar gibi sorunların görülme ihtimali oldukça düşüktür.